Ibn Batuta, jedan od najpoznatijih putnika u istoriji, ostavio je iza sebe fascinantne zapise o svojim putovanjima širom svijeta. Rođen u Maroku 1304. godine, putovao je više od trideset godina, prelazeći teritorije koje se prostiru na preko 120.000 kilometara. Njegova putovanja su obuhvatala područja od sjeverne Afrike do Kine, iz Indije do Maldiva, a njegovi zapisi su i danas neprocjenjiv izvor informacija o životu i kulturama srednjovjekovnog svijeta. Ali, ko je zapravo bio Ibn Batuta i kako je uspio proći sve ove puteve?
Rani život i početak putovanja
Ibn Batuta je rođen u bogatoj berberskoj porodici u gradu Tangeru. Obrazovan kao islamski pravnik, njegova ljubav prema znanju i vjera u islam podstakle su ga da u 21. godini krene na hodočašće u Meku, što je označilo početak njegovih mnogobrojnih putovanja. Ono što je trebalo da bude običan hadž pretvorilo se u avanturu koja će trajati više od tri decenije. Putujući kroz sjevernu Afriku, Ibn Batuta je posjetio Egipat, Siriju, i Palestinu prije nego što je stigao u Meku.
Međutim, umjesto da se vrati kući, odlučio je nastaviti svoja putovanja, privučen željom da vidi što više islamskih zemalja. Ova odluka ga je odvela na put kroz Persiju, Irak i dalje prema istoku. Njegovo putovanje bilo je motivisano ne samo željom da se susretne sa učenjacima i sakuplja mudrost, već i ljubopitljivošću da vidi različite kulture i običaje širom islamskog svijeta.
Putovanja po Indiji, Aziji i Africi
Jedno od najznačajnijih putovanja Ibn Batute bilo je ono prema Indiji. Stigavši u Delhi, postao je sudija na dvoru sultana Muhameda Tuglaka, ali su političke intrige i nemirna situacija natjerali Batutu da nastavi svoja putovanja. Njegov put ga je vodio ka jugoistočnoj Aziji, gdje je posjetio Maldive, Šri Lanku, Sumatransko carstvo, a zatim krenuo prema Kini. Putujući kopnenim i morskim putevima, Ibn Batuta je sreo različite narode i susreo se sa carstvima koja su tada bila nepoznata mnogim Evropljanima.
Jedan od njegovih najimpresivnijih poduhvata bila su putovanja po Africi, gdje je posjetio Mali carstvo i grad Timbuktu, čuveni centar trgovine i obrazovanja. Putujući pustinjom Sahare, Ibn Batuta je donio u Evropu prve opise zapadne Afrike i života crnačkih naroda, čime je obogatio evropske geografske karte i znanje o tom dijelu svijeta.
Ibn Batutin povratak kući i nasljeđe koje je ostavio
Nakon višedecenijskih putovanja, Ibn Batuta se vratio u rodni Maroko oko 1354. godine, gdje je proveo ostatak svog života. Sultan Maroka, Abu Inan Faris, zatražio je od njega da zabilježi sva svoja putovanja, što je rezultiralo djelom poznatim kao “Rihla” (Putovanje). Ovo djelo nije samo putopis, već i značajan istorijski izvor o kulturama i društvima islamskog svijeta tokom 14. vijeka.
O Ibn Batutinoj smrti se zna veoma malo. Pretpostavlja se da je umro u Tangeru 1369. godine, iako neki izvori sugerišu da bi to moglo biti i nešto ranije. Iako su njegove avanture bile često preuveličane, nema sumnje da je njegov život i nasljeđe ostavilo neizbrisiv trag u svjetskoj istoriji. Kao putnik, sudija, i hroničar, Ibn Batuta je zauvijek promijenio način na koji su ljudi gledali na svijet u srednjem vijeku.
Zanimljivosti
Najveći putnik srednjeg vijeka: Ibn Batuta je putovao više od Marka Pola, prešavši preko 120.000 kilometara, što ga čini najvećim putnikom srednjeg vijeka.
Knjiga putopisa: Njegove avanture su sažete u djelu “Rihla”, koje je zapisao po povratku u Maroko. “Rihla” predstavlja nevjerovatnu zbirku putopisnih priča, kulturnih opisa i istorijskih događaja.
Putovanja s malim resursima: Za razliku od mnogih putnika tog vremena, Ibn Batuta je često putovao sa malo novca, oslanjajući se na gostoprimstvo muslimanskih zajednica i moćnika koje je sretao putem.
Sudija u Indiji: Iako je bio putnik, Ibn Batuta je kratko vrijeme bio sudija na dvoru indijskog sultana, što mu je omogućilo uvid u politički život tog vremena.
Maldive – skoro postao kralj: Tokom svog boravka na Maldivima, Ibn Batuta je bio toliko cijenjen da su mu ponudili da postane sudija i upravitelj, ali je morao napustiti ostrva zbog političkih previranja.